Er ligt een opgave van de Rijksoverheid om voor een aantal vluchtelingen opvang te regelen binnen onze gemeente. Deze opgave is voor gemeente Heeze-Leende aanleiding geweest om in 2023 te starten met een verkennend onderzoek naar de mogelijkheden en naar locaties die geschikt kunnen zijn voor opvang voor langere tijd.

Landgoed Mariahoeve 

De locatie waar het haalbaarheidsonderzoek zich op heeft gericht is Landgoed Mariahoeve van de Hofsteestichting. Hierover is in een eerdere fase al bericht. Dit landgoed heeft goede condities voor de 24-maands-opvang, zoals gepland. De omgevingsvergunning voor deze locatie is inmiddels verleend. Alle procedurele en noodzakelijke stappen zijn doorlopen om de realisatie van de opvanglocatie mogelijk te maken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan veiligheid en aanleg infrastructuur. 

In week 22 komen de Oekraïners aan op Landgoed Mariahoeve

Vanaf nu worden er per week 2 units geplaatst. In totaal komen er 30 woonunits. Als alles volgens planning verloopt, kunnen de eerste mensen hun tijdelijke onderkomen betrekken vanaf 1 juni 2024.

Gefaseerde ontvangst

Het ontvangen van de 150 vluchtelingen gebeurt gefaseerd. Naast de huisvesting zijn ook zaken belangrijk als inschrijven, uitleg geven, acclimatiseren, gezondheidszorg, onderwijs. Het organiseren daarvan gaat beter als de groep gedoseerd wordt verwelkomd. Per dag gaan we 3 tot 4 gezinnen plaatsen. 

Bestendige opvang 

Tegelijk met de voorbereidingen t.a.v. huisvesting, worden er vanuit andere aandachtsgebieden zoals onderwijs, zorg en veiligheid oplossingen ontwikkeld die geen buitensporig beslag leggen op beschikbare capaciteit. M.a.w. oplossingen waardoor onze inwoners geen nadeel ondervinden als zij bijvoorbeeld een huisarts zoeken, of een plek bij de kinderopvang.  

Statement inzake opvang

Gemeente Heeze-Leende neemt haar verantwoordelijkheid en onderkent de urgentie als het gaat over het opvangen en huisvesten van vluchtelingen, asielzoekers en statushouders.  Goed voor deze mensen zorgen, betekent echter veel meer dan het organiseren van opvang en huisvesting. Op dit moment werken we aan een opvanglocatie voor in ieder geval 150 vluchtelingen uit Oekraïne. Verder is de taakstelling om op korte termijn huisvesting van statushouders binnen onze gemeentegrenzen te regelen een van de prioriteiten in ons beleid. 

Bestendige opvang

Het organiseren van bestendige, duurzame opvang is een complex probleem, dat bestaat uit allerlei aspecten, waarvan het vinden en ontwikkelen van woon- en verblijfslocaties er slechts een is. Denk ook aan zorg, onderwijs, veiligheid, werk en welzijn. Op veel van deze belangrijke punten is er nu al sprake van tekorten. Duurzame opvang betekent voor ons dat we deze noodzakelijke voorzieningen kunnen bieden voor de mensen die we opvangen, zonder dat dat ten koste gaat van de voorzieningen voor onze inwoners.

Oplossingen die kunnen rekenen op draagvlak

In 2022 hebben we al wel tijdelijk 100 asielzoekers in crisisnoodopvang opgevangen, maar dat type opvang heeft niets te maken met hoe wij deze mensen willen opnemen in onze gemeenschap. Zoals gezegd nemen we onze verantwoordelijkheid om bestendige oplossingen te ontwikkelen die tegemoetkomen aan de verwachtingen die hieromtrent zijn geformuleerd door het Rijk. We willen daarbij werken aan oplossingen die ervoor zorgen dat alle betrokkenen, dus vluchtelingen, asielzoekers, statushouders en ook onze inwoners er zich in kunnen vinden. Bestendig mensen opvangen gaat alleen als dat kan rekenen op draagvlak van alle betrokkenen.

Projectroute

  1. Afgerond: Start realisatie infrastructuur en plaatsing woonunits.

    Februari 2024

  2. Afgerond: Projectplan realisatie opvang

    Periode

  3. Afgerond: Intentieverklaring met Hofsteestichting voor opvang van 24 maanden

    12-01-2024  

  4. Afgerond: Haalbaarheidsonderzoek geeft groen licht voor locatie Mariahoeve

    November 2023

  5. Afgerond: Bewonersbrief: uitleg over de voorgenomen opvang

    11 oktober 2023

  6. Afgerond: Collegebesluit: Heeze-Leende gaat opvang voor 150 vluchtelingen uit Oekraïne regelen.

    10-10-2023 

  7. Afgerond: Raadsinformatiebijeenkomst over de uitkomsten van het verkennend onderzoek

    05-09-2023

  8. Afgerond: Verkennend onderzoek naar locaties voor opvang voor langere tijd

    Medio 2023

Veelgestelde vragen over opvang Oekraïners

Er gaan Oekraïense vluchtelingen opgevangen worden op de locatie van landgoed Mariahoeve. Het gaat om maximaal 150 Oekraïners voor maximaal 2 jaar. In het voorjaar van 2024 is de locatie gereed voor de Oekraïense vluchtelingen. Op deze pagina leest vindt u vragen en antwoorden over de opvang en huisvesting van deze groep mensen.

Hoeveel mensen uit de Oekraïne moeten er worden opgevangen en hoeveel mensen worden er nu opgevangen?

Op dit moment worden er 8 mensen opgevangen. We gaan op Landgoed Mariahoeve 150 mensen opvangen.

Is het zeker dat er geen AZC komt op de locatie van Landgoed Mariahoeve?

Landgoed Mariahoeve zal worden ingezet voor de opvang van Oekraïners. Dat is de groep waarvoor we met de eigenaar een intentieovereenkomst zijn aangegaan voor zolang er opvang nodig is voor Oekraïense vluchtelingen, met een maximum van 2 jaar.

Wat gebeurt er als de oorlog volgende week stopt?

Zelfs als de oorlog snel stop, is er opvang nodig. Voor opbouw en herstel van het land is tijd nodig. Mensen kunnen niet altijd gelijk weer terug.

Het is op dit moment al zo vol: huizenkrapte, woningbouw...Hoe verhoudt zich dat tot deze plannen? Wordt er voor ons als inwoner ook nog wat gedaan?

Ook in onze gemeente speelt dit vraagstuk rondom woningen. We werken er hard aan om de bouw van nieuwe woningen voor onze inwoners mogelijk te maken, zoals verwoord in het raadsprogramma. Op dit moment worden er plannen gemaakt en gerealiseerd voor woningen. Daarnaast kijken we ook concreet naar mogelijkheden zoals flexwonen.

Locatiekeuze

Waarom Landgoed Mariahoeve?

We zijn als gemeente in grote mate afhankelijk van locaties die ons worden aangeboden als het gaat om het opvangen van mensen. Een locatie kan geschikt lijken, maar de eigenaar moet ook bereid zijn om mee te werken aan het faciliteren en inrichten van een opvanglocatie. Dan spelen er ook andere factoren een rol, waardoor er al snel meer partijen een stem hebben in een plan als waar we het hier over hebben. Denk aan natuurbeheer bijvoorbeeld. Landgoed Mariahoeve is een locatie waar de opvang en huisvesting kan worden gerealiseerd. De Hofsteestichting is eigenaar van het landgoed. De stichting is een vermogensfonds en heeft een maatschappelijke doelstelling. Zij heeft aangeboden om de locatie geschikt te maken voor opvang. Vandaar dat er een haalbaarheidsonderzoek heeft plaatsgevonden, om te kunnen beoordelen of het perceel ook daadwerkelijk kan worden gebruikt voor de tijdelijke opvang van de vluchtelingen.

Zijn er signalen dat er de komende jaren ook andere opvanglocaties beschikbaar komen?

Als gemeente hebben we eerder al een breed oriënterend en verkennend onderzoek gedaan naar eventuele locaties. We hebben op dit moment op basis van dit onderzoek geen signalen of dat er op korte termijn andere locaties beschikbaar zijn die geschikt zijn voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen. Vanwege de toenemende instroom van vluchtelingen moeten we, net als alle gemeentes in Nederland, blijven zoeken naar geschikte locaties voor zowel statushouders, asielzoekers als Oekraïners.

Waarom worden er zoveel Oekraïners opgevangen op 1 locatie?

Omdat er op dit moment geen andere locaties zijn voor de opvang van Oekraïners, hebben we niet de mogelijkheid om de opvang te verspreiden over meerdere locaties.

Is deze opvang gerelateerd aan de spreidingswet?

De Spreidingswet legt de taak om opvangplaatsen te vinden namelijk structureel neer bij gemeenten. Dit geldt voor de opvang van álle asielzoekers, dus ook voor vluchtelingen uit Oekraïne. 

Wie komen er wonen

Wat is de samenstelling van de huishoudens (alleenstaand, gezinnen)?

Voor het grootste deel bestaat de groep uit vrouwen met kinderen (de mannen moeten mee  vechten in de oorlog). Ook zijn er enkele ouderen.

Komen er meer vluchtelingen bij na deze groep Oekraïners?

Er gaan op dit moment alleen Oekraïense vluchtelingen opgevangen worden op de locatie. De locatie wordt  op dit moment klaar gemaakt zodat vanaf week 22 in 2024 opvang gerealiseerd kan worden.

Worden er ook niet-Oekraïners opvangen?

Er gaan vooralsnog alleen Oekraïense vluchtelingen opgevangen worden.

Inrichting locatie

Hoeveel woonunits worden er geplaatst?

Er worden ongeveer 30 units geplaatst. Deze zijn ruim genoeg om per unit 4 tot 6 mensen te huisvesten.

Wie betaalt de huisjes en de bijkomende kosten voor de opvang en huisvesting?

De Rijksoverheid betaalt alle kosten die gemoeid zijn met de opvang en huisvesting van deze vluchtelingen.

Wat wordt er gedaan om deze mensen overdag bezig te houden?

We willen ervoor zorgen dat de mensen tijdens hun verblijf in Heeze-Leende hun dagen goed kunnen besteden. Dat kan zijn door bijvoorbeeld werk of vrijwilligerswerk. Ook willen we ervoor zorgen dat ze begeleid worden door welzijnswerk en dat de kinderen naar school kunnen. We ontwikkelen een plan waarbij bijvoorbeeld er zoveel mogelijk ter plekke geregeld wordt voor de groep.

Wat gebeurt er met de opvang na vertrek (bij lege plekken of terugkeer naar Oekraïne)?

Vrijkomende plekken worden weer opgevuld met Oekraïense vluchtelingen die huisvesting nodig hebben. De periode van twee jaar is dermate kort, dat een tussentijdse andere invulling niet aan de orde is.

Mag de eigenaar na vertrek van de vluchtelingen de chalets verhuren of wordt dit afgeschaald?

Na afloop van de 2 jaar opvang, mag de huidige eigenaar de chalets niet opnieuw verhuren. De chalets zijn eigendom van de gemeente. Er is een tijdelijke afwijking van het bestemmingsplan. Na afloop van de intentieovereenkomst vervalt deze afwijking van het bestemmingsplan.

Heeft de gemeente afspraken gemaakt met de eigenaar voor over 2 jaar?

Nee. De intentieovereenkomst is voor 2 jaar. Daarna vervalt de tijdelijke afwijking van het bestemmingsplan.

Kan er een garantie komen dat deze tijdelijke opvang ook echt tijdelijk is?

De gemeente geeft een tijdelijke vergunning af en heeft een intentieovereenkomst voor 2 jaar afgesloten. Op de gemeentelijke website kan de vergunning en het contract worden ingezien zodra deze voorhanden zijn. heeze-leende.nl/vluchtelingenopvang(externe link).

Maatschappelijke faciliteiten

Hoe zit het met faciliteiten als onderwijs en medische zorg?

Oekraïense vluchtelingen hebben recht op zorg en kinderen hebben recht op onderwijs. Het eerste jaar dat de kinderen in Nederland zijn volgen zij in principe onderwijs in een zogeheten NT2 (Nederlands als tweede taal)-klas. Daarna kunnen zij vaak naar het reguliere onderwijs doorstromen. Er zijn op dit moment al verschillende NT2-klassen voor Oekraïense leerlingen. Onderwijs en beschikbaarheid van zorg zijn onderwerpen die wij meenemen in de verdere uitwerking van het plan om Oekraïense vluchtelingen op te vangen op de locatie.

Waar gaan de kinderen naar school? En hoe gaat de verdeling naar scholen?

Vragen over onderwijs worden meegenomen in de verdere uitwerking van het plan.

Veiligheid en toezicht

Hoe zit het met de handhaving bij overlast? Wat zijn hierover de afspraken?

In eerste instantie zijn mensen zelf aanspreekbaar als het gaat om overlast. Omdat het in dit geval om een groep mensen gaat en de taal een barrière kan zijn, draagt de gemeente er zorg voor dat er beheer komt op de locatie. De beheerders zijn dan ook het eerste aanspreekpunt als er zaken spelen in relatie tot de omgeving. De gemeente is verantwoordelijk voor het verblijf van de Oekraïense vluchtelingen op het terrein. Voor het overige gelden dezelfde regels en afspraken zoals die voor alle inwoners van onze gemeente gelden.

Mogen we zelf gaan kijken op het terrein?

Nee, het terrein is privé-eigendom. Het terrein is niet toegankelijk.

Communicatie en participatie

Hoe worden wij betrokken en op de hoogte gehouden van ontwikkelingen met betrekking tot deze opvangplannen?

Op de webpagina heeze-leende.nl/vluchtelingenopvang(externe link) komt alle informatie te staan die voor u als inwoner belangrijk en relevant is. Ook kunt u zich daar aanmelden voor de nieuwsbrief en er komt een e-mailadres als u wilt reageren of een vraag heeft. Ons streven is om u als inwoner altijd als eerste te informeren.

De exacte inhoud van het plan om u in te informeren wordt later gemaakt op basis van de behoefte en verdere ontwikkelingen richting realisatie van de opvanglocatie.

Worden de bewoners geïnformeerd wanneer dit in de gemeenteraad wordt besproken/besloten?

Het besluit over inzet van de locatie is een wettelijke bevoegdheid van het college. De gemeenteraad is uiteraard wel geïnformeerd over deze ontwikkelingen.

In hoeverre kunnen we meedenken met het proces?

We betrekken de direct omwonenden in het verdere ontwerpproces. En we gaan mogelijkheden ontwikkelen om mensen te kunnen laten meedoen in het proces. Vooral ook om de nieuwe tijdelijke bewoners een warm welkom te geven en ze te helpen bij de integratie. De inwoners kunnen meehelpen om samen met de nieuwe bewoners, de eigenaar en de gemeente aan de basis te staan van een goed en gastvrij verblijf in onze gemeente Heeze-Leende.